De leefomgeving is zoveel mogelijk klimaatadaptief, natuurinclusief en biodivers
Het klimaat verandert in een hoog tempo en de biodiversiteit (variatie aan planten en dieren) neemt sterk af.
Als gevolg van de klimaatveranderingen hebben we vaker te maken met hevige regenval en droge, warme periodes. Hierdoor ontstaat wateroverlast en een grotere kans op overstromingen en extreme droogte en hittestress.
De Gement ligt laag en vooral in en om de kern Vught is het risico op overstroming groot. Waterveiligheid gaat over de bescherming tegen overstromingen. Dit gebeurt met waterkeringen, ofwel dijken, en door het beheren van onze beken en wateren. Droogte zorgt voor een lagere grondwaterstand, wat onder andere leidt tot problemen met de drinkwatervoorraad, verdroging van natuurgebieden en van tuinen, openbaar groen, akkers en weilanden. Waterconservering, opvang in natte periodes, is daarom van belang.
Hittestress ontstaat vooral in verharde gebieden met weinig groen. De gemeente Vught heeft al een behoorlijk groene omgeving, met veel bomen, groen en natuur in en rondom de kernen. Om ons op de lange termijn weerbaar te maken tegen droogte en wateroverlast is nog meer ruimte voor groen en water nodig, zowel in openbaar gebied als op particulier terrein.
Natuurwaarden staan onder druk als gevolg van verdroging en stikstoftoename. Voor het vergroten van natuurwaarden moeten natuurgebieden verbonden zijn en voldoende rust en ruimte krijgen. Bovendien willen we voorkomen dat ontwikkelingen een negatief effect hebben op de natuurwaarden. Binnen de gemeente liggen meerdere beschermde natuurgebieden. Daarnaast dragen parken, laanstructuren, watergangen en waterpartijen bij aan het versterken van de biodiversiteit. Er worden steeds meer maatregelen genomen om de biodiversiteit te versterken en de natuurwaarden te verbeteren, onder andere in de landbouw en in het openbare groen. Ook het erf of de tuin van inwoners kan zo worden ingericht dat de biodiversiteit wordt versterkt.
Wat willen we bereiken?
- Een klimaatadaptieve samenleving in 2035;
- Toename van biodiversiteit en versterken van natuurwaarden, zowel in als buiten de kernen.
- Nieuwe functies mogen natuurwaarden niet aantasten dan wel moeten ruimhartig worden gecompenseerd waarbij kwaliteitsverbetering van het landschap nadrukkelijk aanwezig moet zijn;
- Betere leefruimte voor verschillende dieren, planten en insecten;
- Beschermen, uitbreiden en verbinden van de natuurgebieden en groenstructuren.
- Meer bomen in onze gemeente;
- Meer gebiedseigen soorten groen (onder andere inheemse planten);
- Minder verdroging van agrarische gronden en van de natuurgebieden;
- Gebruik van drinkwater voor andere doelen verminderen.
Wat gaat de gemeente doen?
- Realiseren van een robuuste structuur van groengebieden, ecologische verbindingen en groene stapstenen en (monumentale) bomen, zo mogelijk in combinatie met wandel- en fietsroutes;
- Meer gebiedseigen soorten groen gebruiken bij (her)inrichtingen;
- Een notitie biodiversiteit opstellen om concrete doelen en aanvullende maatregelen vast te stellen;
- Effectiever ruimtegebruik in de kernen in combinatie met ruimte voor groen en water voor zover de bebouwde omgeving dat toelaat, om de oppervlakte verharding te minimaliseren en meer schaduw- en koelteplekken te bieden. De realisatie van grotere groen-watergebieden in bebouwd gebied, gecombineerd met andere functies, heeft daarbij de voorkeur. Denk aan een natuurspeeltuin of groene schoolpleinen;
- Het benutten van koppelkansen bij de keuze van bijvoorbeeld woningbouwlocaties, de inrichting en het beheer van de leefomgeving en bij nieuwe ontwikkelingen om natuur en groen te versterken;
- Actieve medewerking geven aan het provinciale bomenplan door bij ieder gebiedsproces de aanplant van bomen af te wegen ten opzichte van andere doelen en samen te werken met terrein beherende organisaties;
- Stimuleren van initiatieven van inwoners, verenigingen, organisaties, grondeigenaren en ondernemers om meer ruimte te maken voor water en groen op eigen terrein en om drinkwater te besparen. Denk ook aan het gezamenlijk vergroenen van een speeltuin in de buurt, schoolpleinen vergroenen of het gezamenlijk realiseren van groene daken;
- Meewerken aan regionaal onderzoek om oplossingen voor meer waterberging te realiseren waarbij uitbreiding van wateropvang in de Gement, verhoogde afvoer in het Drongelens kanaal en opvang in de lunetten tot de mogelijkheden behoren. Ook het ophogen van waterkeringen is mogelijk noodzakelijk om bewoonde gebieden en de infrastructuur tegen hoog water te beschermen;
- We gebruiken historische watergangen en waterpartijen (de lunetten) om waterberging te optimaliseren;
- Meer water vasthouden door infiltratie van water op de hoge gronden en verder door het ondieper maken van watergangen of deze dempen.
De kerndoelen en de aanpak
- Vught is leefbaar, schoon, gezond en veilig
- De leefomgeving is zoveel mogelijk klimaatadaptief, natuurinclusief en biodivers
- De leefomgeving stimuleert ontmoeten, bewegen en een gezonde leefstijl
- Vught is zoveel mogelijk energie neutraal met lokale en duurzame energieopwekking
- Er is voldoende woonruimte voor alle doelgroepen
- De dorpskernen hebben elk hun eigen identiteit en voldoende voorzieningen
- Ruimte voor bedrijvigheid
- De agrarische sector is toekomstbestendig in economisch opzicht, is natuurinclusief, circulair en klimaatadaptief
- De landschappelijke, cultuurhistorische en stedenbouwkundige kwaliteiten blijven behouden of worden versterkt
- Er zijn voldoende mogelijkheden voor kwalitatief hoogwaardige recreatie