De landschappelijke, cultuurhistorische en stedenbouwkundige kwaliteiten blijven behouden of worden versterkt
De musea, monumenten en karakteristieke stedenbouwkundige structuren bepalen mede het karakter van Vught. Het meest zichtbaar is het bouwkundig erfgoed dat is blijven bestaan. Erfgoed gaat ook over kleine of minder beroemde historische bouwwerken, elementen en structuren, tradities en gebruiken.
Zowel de archeologische waarden als de specifieke opbouw en samenstelling van de bodem en ondergrond vormen een belangrijke kwaliteit.
Het buitengebied heeft grote landschappelijke kwaliteiten. Het staat echter onder druk door de vele maatschappelijke opgaven op het gebied van energie en klimaat, de transitie van de landbouw, stoppende agrarische bedrijven en waterberging.
In de kernen moet plaats gezocht worden voor woningbouw en uitbreiding van bedrijven. Bovendien is er meer ruimte nodig voor groen en water. Daarnaast is er behoefte aan goede fiets- en wandelverbindingen, zowel binnen de kernen als in het buitengebied.
Door al deze ontwikkelingen komen onze landschappelijke, cultuurhistorische en stedenbouwkundige kwaliteiten onder druk te staan.
Wat willen we bereiken?
- Zoveel mogelijk behouden en versterken van onze landschappelijke, cultuurhistorische en stedenbouwkundige kwaliteiten én archeologische waarden onderzoeken. Het behouden en versterken van deze waarden helpt onze identiteit zicht- en beleefbaar te houden als cultureel erfgoed voor huidige en toekomstige generaties. Dit kan bijvoorbeeld door hergebruik en herbestemming van waardevol erfgoed, historische bouwwerken een gepaste nieuwe functie te geven waarbij respect voor het erfgoed centraal staat. Historische waterkeringen, watergangen en waterpartijen kunnen opnieuw worden ingericht. Het behoud van bomen, zandpaden en lanen is eveneens belangrijk;
- 10% groenblauwe dooradering in het agrarisch landschap. Dit netwerk van natuurlijke elementen in het landschap is eveneens een doelstelling van Rijk en provincie;
- Goede toegankelijkheid en bereikbaarheid van ons erfgoed en onze natuurlijke- en landschappelijke waarden, waarbij de waarden niet worden aangetast.
Wat gaat de gemeente doen?
- Stimuleren om landschappelijke, natuurlijke en cultuurhistorische waarden te behouden en te versterken. Hierbij is aandacht voor de verbinding van natuurgebieden met elkaar. Ontwikkelingen binnen de bebouwde kom passen we zorgvuldig in de stedenbouwkundige structuur in, waarbij we kijken naar de opbouw van de hele kern;
- Een gebiedsdekkende cultuurhistorische waardenkaart opstellen (in 2024) met aandacht voor landschappelijk en immaterieel erfgoed. Tot dan gebruiken we de Waardenkaart van de provincie en de erfgoedkaart uit 2015;
- Versterken van waarden door gebruik te maken van koppelkansen bij opgaven op het gebied van natuur, energie waterveiligheid, waterberging en beleving van erfgoedwaarden. Hierbij sluiten we aan bij de doelstellingen van Rijk en provincie;
- Terugbrengen van landschapselementen om de landschappelijke, ecologische - en erfgoedwaarden te versterken in aansluiting met het historisch landschap;
- Identiteitsvolle architectuur bewaren en er op voortborduren;
- Samenwerken met organisaties die met erfgoed bezig zijn, met regionale partijen en het erfgoednetwerk om ons cultureel erfgoed uit te dragen en dichterbij te brengen;
- Herstel en hergebruik van erfgoed zoals beeldbepalende of historische landschapselementen, watergangen of beplantingsstructuren;
- Ruimte geven aan kleinschalige bedrijvigheid die bijdraagt aan het behoud van bestaande cultuurhistorische waarden zowel in het landschap als in de bebouwde omgeving;
- In gesprek gaan met landgoedeigenaren over een integrale benadering van de landgoederen, waarbij de cultuurhistorische waarden worden verweven in een gezamenlijk concept met natuur, milieu en ruimtelijke ordening, waarbij tevens mogelijkheden voor grotere toegankelijkheid worden onderzocht.
De kerndoelen en de aanpak
- Vught is leefbaar, schoon, gezond en veilig
- De leefomgeving is zoveel mogelijk klimaatadaptief, natuurinclusief en biodivers
- De leefomgeving stimuleert ontmoeten, bewegen en een gezonde leefstijl
- Vught is zoveel mogelijk energie neutraal met lokale en duurzame energieopwekking
- Er is voldoende woonruimte voor alle doelgroepen
- De dorpskernen hebben elk hun eigen identiteit en voldoende voorzieningen
- Ruimte voor bedrijvigheid
- De agrarische sector is toekomstbestendig in economisch opzicht, is natuurinclusief, circulair en klimaatadaptief
- De landschappelijke, cultuurhistorische en stedenbouwkundige kwaliteiten blijven behouden of worden versterkt
- Er zijn voldoende mogelijkheden voor kwalitatief hoogwaardige recreatie